Poniżej przedstawiamy informacje, które ułatwią ci rozpoczęcie przygody z esperantem. Logiczne zasady i przejrzyście złożona gramatyka czyni esperanto przyjaznym, intuicyjnym i łatwym do nauki. Słowotwórstwo oparte o istniejące już wyrazy dodatkowo sprzyja szybkiemu zapamiętaniu słów. Universitato, astronomo, telefono, literaturo, poezio, prozo, muziko, teatro to przykłady nie wymagające tłumaczenia. Znajomość innych języków dodatkowo pomaga w poznaniu esperanta. Pomagają też i znający ten język, społeczność otwarta na nowe osoby, chętna do nawiązania kontaktów. Wyrażamy nadzieję, iż – jak twierdził Lew Tołstoj – każda minuta zainwestowana w naukę tego języka odwdzięczy ci się stukrotnie.
1. Nauka w społeczności esperanckiej.
Jeśli preferujesz spotkania na żywo z użytkownikami języka zajrzyj do zakładki z mapą oddziałów i wybranych organizacji. Nie wahaj się skontaktować z kimś w pobliżu, aby również tak rozpocząć swoją przygodę. Istnieje aplikacja Amikumu wyszukująca zarejestrowane w niej, a znajdujące się w pobliżu osoby mówiące w esperanto, Regularnie odbywają się również kursy językowe, np. Letnia Szkoła Esperanta.
2. Studia, nauczyciele, egzaminy.
Bardziej zaawansowane osoby mogą skorzystać z oferty studiów interlingwistyki w Poznaniu lub skorzystać z wyszukiwarki nauczycieli i kursów na stronie edukado.net. Na tej stronie można znaleźć również informacje o oficjalnych egzaminach na poziomie B1, B2, C1, C2 w skali ESOKJ (CEFR / KER), które również odbywają się online (szczegóły i cennik po kliknięciu w ten link).
3. Narzędzia w sieci.
Osoby, które uczą się wzrokowo mogą skorzystać z różnorodnych narzędzi, np. Babadum, na której to stronie jest napisane i wypowiedziane słowo, a zadaniem jest wybrać właściwy obraz definiujący je. Podobnie funkcjonuje system fiszek Anki, oraz platforma Memrise, na której użytkownicy języka samodzielnie przygotowali kursy nauki słownictwa. To oczywiście nie wszystkie platformy. Interesująca jest także aplikacja Drops, czy choćby wielojęzyczny słownik esperanta na telefon PReVo. Bardziej zaawansowani mogą skorzystać ze słownika jednojęzycznego (PIV). Warto wiedzieć również, że Tłumacz Google całkiem dobrze daje sobie radę z tłumaczeniem na i z języka esperanto.
4. Kompleksowe kursy w sieci.
Wśród wielu propozycji wyróżnia się kurs esperanta na Duolingo z użyciem angielskiego jako bazowego. Warto również odwiedzić wielojęzyczną stronę do nauki języka esperanto lernu.net, która zawiera także opis gramatyki, mediatekę oraz słownik. Jeśli jednak preferujesz naukę bez logowania się – odwiedź kurs prof. Mieczysława Sygnarskiego. Zawiera on interaktywne ćwiczenia i został on ulepszony przez osobę go digitalizującą. Ciekawa jest również strona z programem Kurso de Esperanto, a entuzjaści mogą odnaleźć jeszcze płytę CD z kursem załączonym do Gazety Wyborczej w 2008 roku. Pewną ilość takich płyt posiada jeszcze Oddział Warszawski Polskiego Związku Esperantystów.
5. Audycje, radia, filmy.
Słuchowcy mogą się zmierzyć z językiem „na żywo”, w prowadzonych przez esperantystów podkastach, takich jak np. Varsovia Vento, w których usłyszeć można rozmowy, wywiady, kąciki literackie oraz muzykę, także tworzoną w obecnym czasie. Nadawane są wciąż programy będące kontynuacją dawnych audycji Polskiego Radia, Pola Retradio, rozpoczynające się słowami „Parolas Varsovio, la naskiĝurbo de Esperanto – Mówi Warszawa, miasto narodzin esperanta”. Wyszukując zaś na YouTube frazy 'esperanto’ odnajdziesz wiele treści, filmików, wystąpień na TEDx (Trampolina do języków, The least foreign language), vlogów, kursów, piosenek i nie tylko.
6. Książki.
W obecnym czasie niekoniecznie trzeba zajrzeć do biblioteki*, aby móc odnaleźć właściwą książkę. Empik w swojej ofercie ma pozycję Doktor Esperanto i język nadziei skierowaną do najmłodszych, wydaną przez Mamania, która przybliża realia, w których wychował się młody Ludwik. Zupełnie początkujący w języku mogą skorzystać np. z Esperanto en dek lecionoj – Esperanta w 10 lekcjach, bezpłatnego podręcznika, którego wersję elektroniczną autor, wydawca pism informatycznych, umieścił na swojej stronie. Inną z książek jest Esperanto metodą bezpośrednią. Można też zaopatrzyć się w książeczkę Poŝamiko będącą podręcznym słownikiem obrazkowym. Osoby przygotowujące się do egzaminu B2 mogą skorzystać z Pri kio temas?
*wielotysięczne zasoby esperanckie Biblioteki Hector Hodler wg. Libera Folio trafią do ogólnodostępnych zbiorów Biblioteki Narodowej w Warszawie
7. esperanto.pl
Przeglądając naszą stronę można znaleźć zdigitalizowaną książkę inicjującą istnienie języka Esperanto, jak również na panelu bocznym wyświetlają się rdzenie słowotwórcze z pierwszego podręcznika języka międzynarodowego (jak korzystać z rdzeni – przykład znajduje się w tabelce poniżej). Chcących zaś abonować nasz dwumiesięcznik (papierowo czy w PDF) zapraszamy na podstronę o Pola Esperantisto.
Cytując Goethe’go „Iloma językami mówisz, tyle razy jesteś człowiekiem” pragniemy zauważyć, że to tylko wybrane propozycje rozwoju językowego. Jego bogactwo kulturowe można ujrzeć na corocznym Arkonesie, wsłuchując się w dzieła z Narodowego Czytania, czytając przetłumaczone Nowele i opowiadania Sienkiewicza, uczestnicząc w Polskim Kongresie Esperanckim, jak również w kontaktach z esperantystami z całego świata, czy to na Telegramie, Istagramie, Twiterze, czy na Facebooku. Niedawno zaistniał również komunikacyjny portal tylko dla esperantystów Mia Vivo. Aby zalogować się w nim i być jego uczestnikiem trzeba jednak znać już język esperanto.
Na koniec kilka ciekawostek:
Esperanto jest językiem aglutynacyjnym – funkcjonującym w oparciu o rdzeń słowotwórczy, przyrostki i przedrostki, nie do końca obcym dla kogoś, kto używa jednego z języków pochodzenia indoeuropejskiego: polski, czeski, słowacki, rosyjski, francuski, niemiecki, angielski, włoski, hiszpański, portugalski, itd. Ponieważ formy słowotwórcze, z niewielkimi wyjątkami, zaczerpnięte zostały z tej grupy językowej, esperanto dla nie znających włoskiego i hiszpańskiego, kojarzy się z jednym z tych języków.
Łatwość w opanowaniu tego języka wynika z jego wyjątkowo logicznej struktury. Ucząc się rdzenia słowotwórczego i wiedząc, jakie znaczenie mają końcówki, przyrostki i przedrostki, bez sięgania do słownika (może tylko dla upewnienia się) bez problemu tworzy się rodzinę wyrazów bliskoznacznych. Spójrzmy na przykład.
| ojciec; ojcowski matka; matczyny matczyć, być matką rodzice teść teściowa teściowie macierzyństwo ojcostwo ojczyzna itd. |
patro; patra patrino; patrina patrini gepatroj bopatro bopatrino gebopatroj patrineco patreco patrujo; patrolando ktp. |
Użyteczne linki:
– wielojęzyczna strona do nauki języka esperanto lernu.net
– kurs esperanta na Duolingo
– kurs prof. Mieczysława Sygnarskiego
– książka inicjująca istnienie języka Esperanto
– program Kurso de Esperanto
– Pri kio temas?
– Doktor Esperanto i język nadziei
– książka Esperanto en dek lecionoj
– studia interlingwistyki w Poznaniu
– egzaminy językowe z Esperanto
– wielojęzyczny słownik esperanta na telefon PReVo
– słownik jednojęzyczny (PIV)
Linki sprawdzone i aktualne na stan 13.06.2023